Üsküdar'da 1970'li yıllarda hizmet vermeye başlayan, firmaların şehir dışına taşınması ve yeni ulaşım yollarının yapılması ile önemini ve yoğunluğunu yitiren Harem Otogarı'nın da bulunduğu bölge, turistlerin ağırlanabileceği merkez olacak. Üsküdar Belediye Başkanı Hilmi Türkmen, Anadolu Ajansı Muhabiri İsa Terli'ye yaptığı açıklamada, Tarihi Yarımada'nın en güzel görülebileceği nokta olan Harem'in, Üsküdarı Üsküdar yapan değerlerden olduğunu vurguladı.
Harem'in sadece İstanbul ve Üsküdar için değil, İslam medeniyeti için önemli bir merkez olduğuna dikkati çeken Türkmen, ''Harem, Avrupa ve Anadolu'nun giriş ve çıkış noktasıdır. Harem, kültür ve anlayışımıza göre Kabe toprağı sayılır. Kabe toprağının başladığı yerdir. Burası Harem adını, Osmanlı zamanında haca gidenler Kabe'ye buradan uğurlandığı için almıştır. Önümüzdeki yıl bir ilki gerçekleştireceğiz ve Osmanlı dönemindeki Harem'den hacı uğurlama geleneğini yeniden başlatacağız'' bilgisini verdi.
Otogar kent dışına taşınacak
Harem'de bulunan kentin ilk otogarının temelinin, 1970'te kurulan Uluslararası Anadolu ve Trakya Otobüsçüler Derneği tarafından sebze hali olarak kullanılan alanda deniz doldurularak atıldığını anlatan Türkmen, yıllarca hizmet veren, filmlere konu alan otogarın yolcu yükü ve öneminin, 1990'lı ve 2000'li yıllarda nispeten büyük otobüs şirketlerinin Anadolu Yakası'ndaki farklı noktalarında kendi terminallerine taşınmasıyla azaldığını anlattı.
Türkmen, Harem'in ulaşım fonksiyonunu, Marmaray, çalışması süren ve 2015 yılı sonunda açılması planlanan Avrasya Tüneli, inşaatı devam eden 3. köprü ile giderek kaybedeceğini belirterek, Harem'in ulaşımla dostluğunun yeni dönemde, deniz ulaşımı ve büyük yolcu gemilerinin barınacağı liman olarak devam edeceğini kaydetti. Otogarların kent merkezinin dışına çıkarılması amacıyla başlatılan projenin, Harem Otogarı'nda da uygulanacağını ifade eden Türkmen, böylelikle İstanbul genelinde sürücülerin trafiği işgal etmelerinin önüne geçilerek, vatandaşların rahat, güvenli ve zamanında otogarlara ulaşmasının sağlanacağını aktardı. Büyükşehir Belediyesi'nin otogarın taşınması ile ilgili çalışmasından bahseden Türkmen, ''Kozyatağı, Dudullu taraflarında bir proje var ve altyapı çalışmaları devam ediyor. Çalışmalar tamamlandığında şehirlerarası otobüs terminali esnafını incitmeyecek ve mağdur etmeyecek şekilde taşınmaları sağlanacak'' dedi.
''Manevi atmosfer kaybolmayacak''
Türkmen, Harem Otogarı'nın bulunduğu arazinin, TCDD'ye ait olduğunu belirterek, İstanbul Büyükşehir Belediyesi ile Harem için proje hazırladıklarını bildirdi. Harem'in tarihten getirdiği birikimini ve tarihin ona yüklediği misyonunu, plan ve projelerle canlandıracaklarını ifade eden Türkmen, ''Ama hiçbir zaman Harem'in sahip olduğu manevi atmosferi kaybettirecek plan ve düşüncemiz olmamıştır ve olmayacaktır'' dedi.
Buraya turistik gemilerin barınabileceği bir liman ve eğlenme, dinlenme, piknik ve spor alanları yapmayı planladıklarını kaydeden Türkmen, projeyle ilgili 1/5000'lik plan çalışmalarının tamamlandığını, 1/1000'lik plan çalışmalarının devam ettiğini aktardı. Türkmen, Harem'in turistlerin ağırlanabileceği bir merkez olmasını istediklerini ifade ederek, ''Üsküdar'dan Salacak sahili boyunca Harem'e kadar seyir terasları oluşturacağız. Hatta nostaljik bir tramvay düşüncemiz de var. Bu dönem Harem yeni bir çehreye bürünecek ve yeni bir vizyonu olacak'' ifadelerini kullandı.
Esnaf dertli
Bir otobüs firmasında 12 yıldır çalışan Emin Demirok, Harem'in durumunun şu anda çok kötü olduğunu ifade ederek, şunları söyledi: ''Büyük otobüs şirketleri kendilerine Dudullu ve Samandıra taraflarında yazıhane açtığı için artık otobüsler Harem'e gelmiyor. Bunun sebebi de firmalar trafiğe girmek istemiyor. Buraya, artık eskisi gibi yolcu da gelmiyor. Marmaray'ın açılmasından sonra yolcu çok azaldı. Avrasya Tüneli yapılınca burası tamamen bitecek. Öyle tahmin ediyorum ki, otobüsler direkt tünelden Avrupa yakasına geçecek. O zaman da burası tamamen biter.''
Otobüs firması işletmecisi Yavuz Görgün de 27 senedir Harem'de çalıştığını belirterek, şu bilgileri verdi: ''İşler durgun ve bunun sebebi, uçak biletlerinin çok ucuz olması. Uçak biletleri otobüsle aynı fiyata satılıyor. Böyle olunca vatandaş, uçağı tercih ediyor. Büyük otobüs firmaları da Harem'in dışında özel garaj açtıkları için buraya yolcu gelmiyor. Otobüsçü olmama rağmen ben de uçak kullanıyorum. 10 yıldır 'Harem kalkacak' diyorlar. Harem'in ne olacağını hiç bilmiyoruz. Harem'in buradan gidecek ne bir yeri var ne gideceği yer belli. Garajda esnaflar olarak ne yapacağımızı şaşırmış durumdayız.''
Harem'de 20 yıldır büfe işleten Muharrem Zeren, ''Harem köy meydanı gibi oldu. Hatta köy meydanları Harem'den daha güzeldir. Yolcuların oturup bekleyeceği doğru düzgün yer bile yok. 'Harem kaldırılacak ve yeni yer yapacağız' diyorlar ama yapılacağı yeri göstermiyorlar. Bu söylentilerle yıllar geçti ve buradaki esnaf bitti. Yazıhaneler kiralarını çıkaramıyor. Eskiden bir yazıhanede 10-15 adam çalışırdı, şimdi 1 kişi çalışıyor. Harem'e kimse gelmiyor, burası bomboş'' ifadelerini kullandı.