Harvard Üniversitesi’nin geliştirdiği Wolfram Alpha adlı programla Google’ın tekelini kırıp tahta oturmaya hazırlanıyor. Hazirandan itibaren bilgisayara Uzay Yolu’ndaki gibi sesli soru sorabileceğiz.
Geriye yaslanıp Google gibi arama motorları olmasaydı hayatımız nasıl olurdu diye bir düşünün. Bir bilgi için saatlerimizi arşivlerde geçirecektik, İnsanoğlunun modern çağda kazandığı ‘zaman’ı hesap ederseniz sanal dünyadaki bu tür arama motorlarının işlevini çok iyi anlayabilirsiniz. Google’ı güçlü kılan milyonlarca sorguyu saniyeler içinde gerçekleştirmesiydi. Çünkü hız olmadan arama motoru işe yaramazdı. Biz böyle Google’ı yere göğe sığdıramazken geçen hafta içinde bomba gibi bir haber patladı: ‘Harvard Üniversitesi dünyanın en büyük arama motoru Google’ı tahtından indirecek yeni bir sistemi Mayıs ayının sonunda devreye sokacağını duyurdu. Wolfram Alpha adı verilen programı tasarlayan uzmanlar bir adım daha ileri giderek ‘Google bu yeni icadımız yanında Commadore 64 gibi kalacak’ diye ekleme yaptı. Commadore 64’ü bilmeyenler için açıklayalım: Şu anki bilgisayarların atalarından biri olarak kabul edilen bilgisayarlar!
O GÜN GÖKYÜZÜ NASILDI?
Wolfram Alpha sayesinde artık bilim kurgu filmlerindeki bilgisayarlar gibi o kutucuğa sesli olarak soru sorabileceğiz: ‘Mardin’de 44 kişinin öldürüldüğü gün gökyüzünde ayın şekli nasıldı’, ‘1970-71 sezonunda Beşiktaş’ın Galatasaray ile deplasmanda oynadığı maçta havanın sıcaklığı kaç dereceydi?’ gibi sorularımız anında önümüzde olacak. Şu an için www.wolframalpha.com deneme aşamasında. Ücretsiz kullanılacak olan Wolfram, Harvard’lı fizikçi Steven Wolfram tarafından geliştirildi. Peki arama motorlarının dünden bugünlere nasıl geldiğini merak ediyor musunuz?
İlk arama motoru 1990 yılında üniversite öğrencisi Alan Emtage tarafından Archie adıyla kuruldu. İngilizce Archieve kelimesinin kısaltılmasından türemişti. Bu arama motoru insanların aradıkları dosyaları bulmaya çalışıyordu. Yani sadece internete açık server’larda bulunan dosyaları isimlerine göre aramaktan ibaretti. Kulaktan kulağa yayılıp popüler olmaya başladığında karşısında Nevada Üniversitesi’nden bir grup öğrenciyi buldu. Gençler www.archie.com ’ un karşısına Veronica’yı koydular. Çok geçmeden aynı amaçla Jighead de kuruldu. İkisi de dosya transferleri için çalışıyordu.
Üç yıl sonra açılan Aliweb, Web sitelerinin bilgilerini kullanarak oluşturulmuş ilk arama motoru oldu. Bunu 36 üniversiteli gencin çalışması izledi. Gençler kelime kullanımlarının verdiği istatistik bilgilerinden yola çıkarak arama sonuçlarını veren Excite’ı hizmete açtılar. David Filo ve Jerry Yang Yahoo’yu kurdu. Google’ın gelecekte en büyük rakiplerinden biri haline gelecek olsa da tahtını sarsacak büyüklükte olamadı. Yahoo’ya rakip olarak kurulanlardan biri de Looksmart’tı. Webcrawler 1994’te açıldı. Tüm sayfayı indeksleyen ilk arama motoruydu. Bir zamanlar o kadar popüler oldu ki gün içinde yoğunluktan çalışamaz hale gelebiliyordu. AOL satın aldı. 97’de Excite kullanmaya başladı.
Lycos 54 bin doküman ile 1994 yılında yola çıktı. 1996’da 60 milyon doküman ile zamanının en çok sayfa indexleyen arama motoru oldu. AltaVista da getirdiği yeniliklerle arama motorları arasında özel bir yere sahipti. İnsanlara kendi dillerinde arama şansı verdi. Yahoo’nun Overture’ı satın almasıyla bir test platformuna dönüştü.
Sanal dünyanın efendisi
1998 yılında Larry Page ve Sergey Brin Google’ı kurdu. PageRank teknolojilerini satmak istediler ancak alıcı çıkmadı. PageRank Google’ın can alıcı noktasıydı. Web’deki her sayfayı puanlayan bu sistem, o sayfaya ne kadar çok link verildiyse ve link veren yerlerin puanı ne kadar çoksa söz konusu sayfaya da o kadar çok puan verme mantığına dayanıyordu. Google’ın sahipleri bu teknolojiyi satamayınca büyüme kararı aldılar. 35 milyon dolar yatırım kredisi alınca AOL 1999’da Google arama motorunun verdiği sonuçları kullanmaya başladı. Kısa bir sürede rakiplerinden fersah fersah önde olmayı başardı. 2000’de Google araç çubuğunu çıkardı. 2004 yılında kütüphanelerdeki binlerce kitabı Book search adında aramaya açtı. 1 GB kapasite ile Google Mail yani Gmail hizmetini başlattı. 2005 yılında Google Maps diye adlandırılan Google harita hizmetini sundu. 2006’te youtube.com’u satın aldı.
Kaynak: STAR
