Büyükşehirlerde yaşam kadar cenaze işlemleri de zor. Trafik, kalabalık, iş stresi, doğa hasreti, hava kirliliği gibi pek çok etkenin mağdur ettiği şehirli vatandaşlar, öldüklerinde yatacak mezar bile bulamıyor. Zar zor bulunan mezar yerlerinin fiyatları da el yakıyor. İstanbul'daki Zincirlikuyu, Karacaahmet ve Çengelköy mezarlıklarındaki fiyatlar 3 bin liradan 105 bin liraya kadar çıkıyor. Şehrin göbeğindeki Zincirlikuyu kabristanına yeni cenaze alımı yapılamıyor. 80 bin kapasiteli mezarlığın yüzde 25'i (20 bin) boş. Bunlar da yıllar önce satın alınan aile mezarlıkları! İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) Mezarlıklar Müdürü Adem Avcı, talebin yoğun olduğu yerlerde cenazeleri gömecek yer bulmakta zorlandıklarını belirtiyor. Seneler öncesinden alınmış aile mezarlarında büyük boşluklar olduğuna dikkat çeken Avcı, "Adam 4 kişilik yer almış ama 3'ü boş duruyor. Keşke zamanında, sadece ölen kişi için yer verilseydi." diyor.
İstanbul'da 700 hektarlık alanda toplam 333 mezarlık bulunuyor. Ortalama 5 metrekareye bir kabir düşerken, kent genelinde 2 milyondan fazla mezar olduğu tahmin ediliyor. Yılda 50 bine yakın cenazenin kalktığı şehirde, bazı kabirler çok lüks ve pahalı. Fiyatlar 70 bin dolara (105 bin lira) kadar çıkabiliyor. En düşük kategorideki mezarların sadece defin fiyatı 250 TL civarında. Aile mezarlıklarından yer satın alınıyorsa, mezarlık başına ortalama 3 bin lira ödeniyor. Birinci kategori diye adlandırılan Zincirlikuyu, Karacaahmet ve Çengelköy gibi mezarlıklarda ise defin halinde ödenen ücret ortalama 3 bin lira. İBB Mezarlıklar Müdürlüğü şehirdeki mezarların envanterini çıkarmak için çalışmalar yaparken, bir taraftan da dolan mezarlıkların yerine yeni yerler açmak için Orman Bakanlığı, Büyükşehir Belediyesi ve Milli Emlak Genel Müdürlüğü ile anlaşmalar imzalıyor.
MEZARLIKLAR KARABORSADA SATILIYORDU!
Mezarlıklar Müdürü Adem Avcı, İstanbul'daki durumu müsait olan mezarlıklardan aile mezarlığı alınabildiğini anlatıyor. Geçmiş dönemlerde bu şekilde satışlar çok fazla yapıldığı için şu an yer sıkıntısı yaşandığını vurguluyor. Adem Avcı, toplu mezar yeri satın alma işinin önceki dönemlerde suistimal edildiğini şu sözlerle anlatıyor: "Boş mezar yeri alıp buraları karaborsada daha yüksek fiyattan satan kişiler vardı. Adam 3 liraya mezar yeri almış, 13 liraya başkasına satmış. Mezarlıklar da karaborsaya düşmüş."
2005 yılında yaptıkları çalışmalarla 558 adet sahte tapuyla satılan mezar tespit ettiklerini kaydeden Avcı, buna izin verenler hakkında dava açıldığını ve ceza aldıklarını belirtiyor: "Yapmış olduğumuz tahsisler kulların hakkıdır başkasına devredilemez. Zamanında bu işi ticaret haline getirmişler. 558 sahte tapulu satılan mezar tespit ettik. Mağduriyetleri giderdik. Bu işi yapanlar Mezarlıklar Müdürlüğü içindeki bazı insanlar ve mezar taşçılarıydı. Bunlar 2005'te yargılandılar ve ceza aldılar. Bizden de 3 personel hapis cezası aldı."