Artık zaman öyle bir zaman ki insanın canı ne zaman ne çekerse çeksin ona ulaşabiliyor. Sebzeler ve meyveler konusunda özellikle. Yaz meyvesi, kış sebzesi kavramı bu yüzden kalmadı artık. Ve tabi ki bu bolluk ve bu üretim furyası içerisinde organik, doğal olana ulaşmak da zorlaştı. Yapay üretim alanlarında, kullanılan hormonlar ile zamanı gelmemiş meyve/sebzeyi bulmak kolay hale geldi. Veya zamanı bile olsa rengi, şekli, büyüklüğüne sürekli bir müdahale var. Hal böyle olunca beslenme kalitesi de tabi ki düşüyor. Aslında doğal olanın daha ucuz, daha ekonomik ve daha kolay ulaşılabilir olması gerekirken artık organik olana ulaşmak için daha fazla zaman, daha fazla para harcanıyor. Çelişkiler içerisinde yaşıyoruz maalesef.
Sebzeler ve meyveler bizlerin vitamin kaynakları. Elbetteki zamanında, toprağından/dalından yetişen meyvelerin besin kaliteleri en yüksek bizim de onlardan sağlayacağımız fayda en fazla olacaktır. Bu yüzden meyvelerin zamanlarını bilmek ve mevsime göre meyve seçimi yapmak çok önemli.
Yaz aylarının, haziran, temmuz, ağustos aylarının bize kazandırdıkları meyveler;
Çilek, kiraz, papaz eriği, mürdüm eriği, kayısı, kavun, karpuz, dut, şeftali/nektarin, vişne, incir, üzüm; tropik meyvelerden ise papaya, ananas, mango ve avokado yaz meyveleri olarak sayacağımız meyveler arasındadır.
Peki gelelim bu meyvelerin tek tek faydalarına...
Çilek: A, B, C vitaminleri, kalsiyum, demir, folik asit, lif ve fosfor gibi mineral maddeleri bol miktarda içerir. Çilek, taze olarak yenmesinin yanı sıra, pastacılık, reçel, marmelat, komposto, dondurma, şıra, şarap, şampanya ve likör yapımında da kullanılmaktadır. Yüksek ateşi düşüren çileğin suyuyla gargara yapılırsa diş taşlarının oluşmasını engeller.
Erik: A, C ve B vitaminleri ile potasyum, magnezyum, fosfor ve demir içerir. Bahar aylarında yetişen eriğin çok çeşitli türleri bulunur. Ülkemizde tanınmış türleri, can eriği, papaz eriği, mürdüm eriği ve tatlı üryanidir. Kurak ve çok sıcak yerlerde yetişmez. Vücuda güç ve enerji verir, kansızlığa iyi gelir, iştah açar ve hazmı kolaylaştırır. Vücuttaki zararlı maddeleri dışarıya atmaya yardımcı olur. Romatizmaya iyi gelir.
Karpuz: İçeriğinde bol miktarda A, C vitamini, antioksidan ve potasyum bulunur.Sıcak iklimi sever. Yüzde 95'i su olduğu için temizleyici bir özelliği vardır. Yemekten önce ya da biraz aç karnına yenirse hazmı zorlaştırmaz. Böbrekleri çalıştırır, idrar söktürür.
Kavun: B vitamini, brom ve iyot içerir, sinirleri yatıştırır, kanı temizler ve kolay bir uyku sağlar. Damar tıkanıklığı ve kansızlık için de önerilir. Karpuza göre hazmı daha güç ve şeker oranı daha fazla olduğu için dikkatli tüketmek gerekir. Açık renkli ve düz kabuklu 'bal kavunu' iyi bir C, A vitamini, potasyum ve çinko kaynağıdır.
Vişne: A vitamini, potasyum ve karbonhidrat içerir. Kiraza oranla daha ekşidir ve daha az kalori içerir. İdrar söktürme özelliği vardır. Ateş düşürür ve susuzluğu giderir.
Şeftali: C, A ve B3 vitamini ile potasyum ve folik asit açısından zengindir. Türkiye'nin her yerinde yetişir. Şuanda en çok Marmara Bölgesi'nde yetiştir. Sindirim sistemini çalıştırır, hazmı kolaylaştırır. Böbreklerin ve safra kesesinin düzenli çalışmasını sağlar. Çok iyi bir idrar söktürücüdür.
Kayısı: Lifli bir meyve olduğu için bağırsakları korur. A ve B3 vitamini ile potasyum içerir. Çocukların gelişmesinde önemli rol oynayan kalsiyum ve magnezyum içerir. Bu şekilde kemikleri kuvvetlendirir, erimesini önler. Kan yapar, cildi ve saçı canlı tutar.
Dut: Kalsiyum, demir, B1, B2 ve C vitamini yönünden zengin olan dutun birçok hastalığa iyi geldiği bilinir. Beyaz dut ateş düşürücü ve idrar söktürücü etkiye sahiptir. Aç karnına yenen beyaz dut bağırsak solucanlarını döker. Ne şekilde tüketilirse tüketilsin iyi bir kan yapıcıdır. Karaduttan elde edilen şurup ise, ağız ve boğaz antisepsisinde, öksürüğü dindirmede ve diş eti iltihaplarında kullanılır.
İncir: Çok lifli bir besin olan incir A, C ve B vitaminlerinin yanı sıra, sodyum, potasyum, kalsiyum, fosfor, magnezyum ve demir mineralleri açısından oldukça zengindir. Ayrıca, özellikle kuru incirde omega 3 ve omega 6 yağ asitleri ve protein bulunur. İçerdiği yüksek lif oranı sayesinde sindirimi hızlandırır ve kolaylaştırır. Bağırsakları yumuşatır. Kabızlığı giderir. Vücuda kuvvet ve enerji verir. Bedensel ve zihinsel yorgunluğu giderir. Halsizliğe ve unutkanlığa iyi gelir. Öksürük ve boğaz ağrılarını geçirir. Nezle ve bronşite faydalıdır. Özellikle kuru incir balgam söktürür. İncir, kandaki kolesterol oranını düşürerek kalp ve damar hastalıklarına karşı vücudu korur. Kansere karşı da koruyucudur. Bakteri ve virüslerin çoğalmasını önleyerek hastalıklara karşı direnci arttırır.
Üzüm: Üzüm birçok hastalık için koruyucudur. Kuru üzümün de demir miktarı yüksek düzeydedir. Kansızlığa karşı bir C vitamini kaynağı ile tüketildiğinde, içerisindeki demirin vücuttaki kullanım düzeyi artar.
